Metody opatrywania ran ciętych

Czym charakteryzują się rany cięte?

Ostre narzędzie pozostawia ranę o równych, gładkich brzegach. Sposób postępowania i opatrywania tego typu ran zależy od ich rozmiaru i głębokości. Bardzo często zdarza się, że tego rodzaju urazom towarzyszy obfite krwawienie, które w pierwszej kolejności należy dokładnie zatamować. Rany cięte bywają bardzo głębokie. W takich sytuacjach ich brzegi mogą się znacznie rozchylać, powodując znaczną utratę krwi. Obfite krwawienie w pierwszych chwilach stanowi barierę dla zanieczyszczeń i drobnoustrojów, które mogą znaleźć się w ranie. Znacznie obniżają ryzyko zakażenia, lecz mimo to, krwotok powinien być jak najszybciej zatamowany, ze względu na ryzyko utraty przytomności i szereg komplikacji, które następują w wyniku utracenia zbyt dużej ilości krwi. 

Podstawowe zasady opatrywania ran ciętych

W przypadku tego typu ran w większości przypadków zastosowanie mają uniwersalne zasady ich opatrywania: 

• cała powierzchnia rany powinna być dobrze widoczna. Należy ją zatem odsłonić. Udzialając pierwszej pomocy trzeba ostrożnie zdjąć odzież z miejsca zranienia. 
• w trakcie opatrywania ranna osoba powinna znajdować się w pozycji siedzącej lub leżącej. Udzialający pomocy przez cały czas powinien kontrolować jej stan. Nawet przy – wydawałoby się – niewielkich zranieniach mogą bowiem zdarzyć się nudności lub omdlenie. 
• kolejnym krokiem udzielania pierwszej pomocy jest ocena czystości rany, zwracając szczególną uwagę, aby nie dotykać miejsca zranienia ani też bezpośredniej okolicy wokół niego. 
• jeśli pojawił się krwotok z rany, w pierwszej kolejności należy do zatamować, przykrywając ranę opatrunkiem jałowym i pozostawiając ją w stanie niezmienionym do czasu przybycia pomocy medycznej lub przetransportowania rannego do szpitala.
• W przypadku poważnych zranień (na przykład głębokie rany cięte) założenie jałowego opatrunku na ranę to jedyne, co można zrobić przed udzieleniem fachowej pomocy. Nie należy stosować żadnych „domowych” sposobów w przypadku takich urazów. 
• na ranę ciętą nie powinno zakładac się opasek uciskowych, 
• jeżeli w ranie tkwi ciało obce, nie należy go samodzielnie usuwać podczas udzielania pierwszej pomocy. Zazwyczaj nie ma odpowiednich narzędzi i warunków, aby można było bezpiecznie taką czynność wykonać. Wyjęcie ciała obcego może natomiast spowodować krwotok i poważne komplikacje.

Co założyć na ranę ciętą? 

Najbezpieczniejszym i najczęściej stosowanym opatrunkiem jest opatrunek jałowy. Nie powinno się używać materiałów typu wata, lignina, chusteczki papierowe itp., ze względu na możliwość przyklejenia ich do rany. Należy także pamiętać, aby opatrunek był odpowiednich rozmiarów - musi przykrywać całą długość rany. Jego główną funkcją jest zabezpieczenie rany przed zakażeniem i zatamowanie ewentualnego krwawienia. Jałowy opatrunek na ranę składa się z obłożenia, które bezpośrednio przylega do uszkodzonego miejsca i zamocowania. Sposób zakładania opatrunku jest uzależniony od rozległości i głębokości rany. 

W przypadku obfitego krwawienia powinno się założyć opatrunek uciskowy, którego nie należy mylić z opaską uciskową! Taki opatrunek lekko uciska krwawiące naczynie, zmniejszając wpływ krwi. Jeżeli w ranie ciętej tkwi ciało obce, zakladając opatrunek należy skupić się na stabilizacji tego przedmiotu. W trakcie tej czynności ciało obce należy ominąć (nie bandażuje się go), jednocześnie starannie osłaniając przestrzeń wokół niego, aby uchronić ranę przed przypadkowym przemieszczaniem się w niej tego przedmiotu. Jeżeli zranieniu uległa kończyna, należy ją w miarę możliwości unieruchomić.