Typy ran i fazy gojenia się ran

Typy ran

1. Rany urazowe wywołane są przez siły mechaniczne (ściskające, ścinające, rozciągliwe) działające na tkanki. W większości przypadków za ich powstanie odpowiedzialne są siły zewnętrzne. Rany tego typu dominują w wypadkach. Do ran urazowych zaliczamy otarcia, cięcia, przebicia, ugryzienia, kontuzje, rany szarpane, postrzałowe, amputacje.
    
2. Rana termiczna powstaje na skutek ekspozycji na gorąco lub zimno.
    
3. Rany powstałe na skutek ekspozycji na czynniki chemiczne lub inaczej oparzenia chemiczne, są wywołane przez kontakt tkanki z kwasami lub zasadami.
    
4. Rany powstałe na skutek promieniowania wywołane są przez jonizującą radiację stosowaną na przykład podczas radiografii lub radioterapii. Oparzenie słoneczne, wywołane przez promieniowanie ultrafioletowe, także zaliczane jest do tej kategorii.

 

Fazy gojenia się ran

1. Faza wysięku - W fazie wysiękowania lub oczyszczania dochodzi do wymywania pozostałości komórkowych, drobnoustrojów oraz szkodliwych produktów przemiany materii. W tej fazie rana sama oczyszcza się mechanicznie. Układ odpornościowy oraz mechanizmy tworzenia skrzepu są w tej fazie w pełni aktywowane. Białe komórki krwi (leukocyty, makrofagi) migrują do obszaru rany i zaczynają absorbować oraz degradować ciała obce na drodze fagocytozy.
2. Faza ziarninowania - W czasie ziarninowania tworzy się tkanka łączna (tak zwana ziarnina), bogata w komórki oraz naczynka krwionośne. W przypadku prawidłowego gojenia się, około 4 dni po zranieniu, w ziarninie tworzą się małe naczynia krwionośne (kapilary), które zaopatrują ją w niezbędne substancje. Fibroblasty tworzą kolagen, umożliwiając rozwój tkanki łącznej. W fazie granulacji rana jest zazwyczaj dobrze unaczyniona, charakteryzuje się jasnoczerwonym kolorem, jest szklista, a nawet przejrzysta oraz mokra. Nowo utworzona tkanka wypełnia ranę, stając się podstawą konieczną do rozpoczęcia się fazy naskórkowania.
3. Faza naskórkowania - Między 6 a 10 dniem od momentu powstania rany rozpoczyna się faza regeneracji, w której dochodzi do zasklepienia się rany. Formują się wtedy dojrzałe włókna kolagenowe, a rana zabliźnia się. Cechą charakterystyczną dla tej fazy jest delikatna, bladoróżowa skóra. Dochodzi wówczas także do zmniejszenia wysiękowania.
4. Faza regeneracji - Po fazie epitelizacji następuje faza regeneracji mająca na celu wzmocnienie nowo powstałej tkanki oraz w dużej mierze przywrócenie pierwotnej struktury tkankowej.

 

 

Materiał opracowany przy użyciu materiałów firmy Schulke.