Stomia – co to jest i z jakiego zaopatrzenia stomijnego pacjenci mogą skorzystać?

Stomia to otwór sztucznie utworzony w ciele, który łączy wnętrze organizmu ze środowiskiem zewnętrznym. Warto wiedzieć, czy stomia boli, na czym dokładnie polega zabieg oraz kiedy może być niezbędny. Cenną wiedzą dla pacjentów jest także to, z jakich systemów zaopatrzenia stomijnego mogą skorzystać, aby poprawić jakość życia.

Co to jest stomia i na czym polega?

Chcesz wiedzieć, co to stomia? W medycynie ten termin najczęściej odnosi się do zabiegu chirurgicznego, w wyniku którego w ciele pacjenta wykonuje się za pomocą skalpela otwór w okolicy brzucha. Łączy światła narządów wewnętrznych (jelita cienkiego, grubego lub moczowodu) z powierzchnią skóry pacjenta. Można przez niego odprowadzać różne substancje z organizmu. Otwór, który powstaje, nazywa się stomią. Nazwa "stomia" pochodzi z języka greckiego i w dosłownym tłumaczeniu oznacza usta lub otwór.

Jakie są rodzaje stomii?

Istnieje kilka różnych rodzajów stomii, z których najczęściej się korzysta. Zobacz, czym jest stomia i na czym polega zależnie od rodzaju.

1. Stomia jelita grubego (kolostomia) – fragment jelita jest wyprowadzany na zewnątrz brzucha i tworzy otwór zwany stomią. Może być konieczna w przypadku chorób jelit, urazów lub zabiegów chirurgicznych.
2. Stomia jelita cienkiego (ileostomia) – powstaje, gdy część jelita cienkiego jest wyprowadzona na powierzchnię jamy brzusznej, zwykle po prawej stronie podbrzusza. Ten typ przetoki wymaga najdokładniejszej pielęgnacji, ponieważ nawet drobny wyciek z jelita cienkiego może spowodować silne podrażnienie skóry przez enzymy i kwasy trawienne. 
3. Stomia moczowa – polega na wyprowadzeniu moczowodu na zewnątrz ciała, co zazwyczaj jest konieczne, gdy normalne odprowadzanie moczu jest utrudnione lub niemożliwe.

Stomie czasami są niezbędne w przypadku osób, które z różnych powodów nie mogą korzystać z normalnych dróg wydalania. Odpowiednia opieka i edukowanie pacjenta są bardzo ważne po wykonaniu tego zabiegu. Osoba po stomii potrzebuje wsparcia w przystosowaniu się do nowej sytuacji życiowej. Specjalistycznych worków stomijnych używa się do zbierania substancji wydalniczych i utrzymania higieny. Osoby ze stomią mogą prowadzić aktywny tryb życia, ale wymaga to dostosowania się do dość dużych zmian.

Jak wygląda stomia?

Wiele osób zastanawia się, jak wygląda stomia. Co warto wiedzieć na ten temat? Stomia najczęściej ma formę okrągłego otworu o średnicy od 2 do 5 mm. Jego brzegi wystają nad powierzchnię ciała na wysokość kilku milimetrów. Mają najczęściej różowy lub czerwony kolor – wyglądają podobnie do wnętrza jamy ustnej.

Wygląd stomii może się różnić zależnie od jej rodzaju. Zobacz, jak wygląda stomia w poszczególnych przypadkach.

Stomia jelitowa

1. Stomia jelitowa zazwyczaj jest umieszczana na przedniej ścianie brzucha.
2. Może mieć formę czerwonego, różowego lub różowo-brązowego otworu w skórze, który może być otoczony przez cienką białą krawędź.
3. Wewnątrz otworu jest widoczny fragment jelita, który został wyprowadzony na zewnątrz ciała.
4. Stomia jelitowa może mieć różne kształty, zależnie od tego, w jaki sposób została chirurgicznie utworzona.

Stomia moczowa

1. Stomia moczowa jest wykonywana w dolnej części brzucha.
2. Wygląda jak mały otwór, z którego wypływa mocz. Może mieć różowy, różowo-czerwony lub różowo-fioletowy kolor.
3. Czasami stomia moczowa jest otoczona przez cienką białą krawędź.

To, jak wygląda stomia, zależy też od indywidualnych cech pacjenta oraz techniki chirurgicznej, którą zastosowano. Po operacji stomii pacjenci otrzymują specjalistyczne worki stomijne, które umożliwiają zbieranie substancji wydalniczych i utrzymanie higieny. 

Osoby ze stomią uczą się, jak odpowiednio o nią dbać i używać worków stomijnych podczas codziennych czynności. W przypadku takich pacjentów ważne jest również wsparcie psychologiczne i edukacja, która pomoże dostosować się do nowej sytuacji życiowej.

Czy stomia boli?

Bezpośrednia operacja na stomiach może być przeprowadzona w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym, więc sama procedura chirurgiczna nie powinna sprawiać bólu. Po zabiegu może pojawić się pewien dyskomfort związany z gojenia się rany i adaptacją organizmu do nowej sytuacji.

Czy stomia boli? W ciągu kilku pierwszych dni po operacji pacjenci mogą odczuwać pewne dolegliwości, takie jak ból związany z raną chirurgiczną, obrzęk, czy uczucie napięcia w okolicach stomii. Z czasem organizm zazwyczaj się przystosowuje, a dolegliwości zmniejszają się i po pewnym czasie całkowicie ustępują.

Tutaj trzeba zaznaczyć, że każdy pacjent może reagować inaczej, a intensywność dolegliwości bólowych także może być różna. Współpraca z personelem medycznym, regularne stosowanie zaleconych leków przeciwbólowych oraz przestrzeganie zaleceń dotyczących pielęgnacji stomii mogą pomóc w zminimalizowaniu dyskomfortu i przyspieszeniu procesu gojenia. Bardzo ważna jest też profesjonalna dezynfekcja miejsca poddawanego zabiegowi, na przykład przy użyciu preparatu Softasept.

Jeśli pacjent odczuwa silny ból po operacji stomii, zawsze powinien skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć ewentualne komplikacje lub infekcje. Ponadto istotne jest wsparcie psychologiczne, ponieważ zaadaptowanie się do nowej sytuacji życiowej wpływa także na stan emocjonalny pacjenta.

Jakich akcesoriów używają pacjenci ze stomią?

Osoby ze stomią używają różnych akcesoriów, które pomagają im utrzymać higienę, zapewnić komfort i skutecznie zarządzać swoją stomią. Poznaj kilka akcesoriów powszechnie używanych przez pacjentów ze stomią.

Worki stomijne

Są to specjalne worki lub kieszonki, które mocuje się do stomii do zbierania substancji wydalniczych (kału, moczu, itp.). Worki stomijne są dostępne w różnych rozmiarach i kształtach, dzięki czemu można ją dostosować do potrzeb pacjenta.

Plastry ochronne

Służą do ochrony skóry wokół stomii przed kontaktem z substancjami drażniącymi. Pomagają też zapobiegać podrażnieniom i odleżynom na skórze.

Wkłady absorbujące

Wkłady absorbujące można umieścić w worku stomijnym, by zwiększyć jego pojemność i absorpcję substancji wydalniczych.

Pianki, płyny i żele ochronne

Służą do tworzenia warstwy ochronnej na skórze wokół stomii, co pomaga zapobiegać podrażnieniom i poprawia przyczepność worka stomijnego.

Specjalne noże i nożyczki

Służą do dopasowywania otworu w worku stomijnym do wymiarów stomii.

Płyny neutralizujące zapach

Mogą być stosowane, aby pozbyć się ewentualnych nieprzyjemnych zapachów związanych z substancjami wydalniczymi.

Pasy abdominalne

Pomagają w utrzymaniu worka stomijnego na miejscu i zapewniają dodatkowe wsparcie.

Specjalne wkłady zapachowe

Mogą być używane w workach stomijnych, by zmniejszać intensywność zapachu.

Specjalna bielizna i pasy do noszenia worków

Pomagają w utrzymaniu worka stomijnego na miejscu i zapewniają dodatkowe wsparcie.

Zależnie od potrzeb pacjenci mogą korzystać z innych akcesoriów, takich jak wkłady higieniczne czy preparaty pielęgnacyjne.

Warto podkreślić, że każdy pacjent może mieć swoje preferencje co do rodzaju akcesoriów. Ważne jest, aby znaleźć takie, które najlepiej będą odpowiadać konkretnej sytuacji i potrzebom danej osoby ze stomią. Współpraca z pielęgniarką lub specjalistą w zakresie opieki stomijnej może pomóc znaleźć optymalne rozwiązanie.