Dezynfekcja a sterylizacja - różnice

Co to jest dezynfekcja?

Różnice między dezynfekcją a sterylizacją są znaczące. Pierwszy z wymienionych procesów znacznie obniża i redukuje ilość drobnoustrojów na danej powierzchni. W tym miejscu należy zaznaczyć, że dezynfekcja nie niszczy całkowicie wszystkich mikroorganizmów oraz ich przetrwalników - zmniejsza ich ilość do bezpiecznego poziomu, który nie wpływa negatywnie na stan zdrowia. 

Metody dezynfekcji 

Chcąc odpowiedzieć na pytanie czym różni się dezynfekcja od sterylizacji i co to jest, nie można pominąć metod, za pomocą których oczyszcza się daną powierzchnię. Te klasyfikuje się w odniesieniu do obszaru, który jest dezynfekowany:

Ręce i skóra

Odpowiednia dezynfekcja rąk i skóry zapobiega przenoszeniu się drobnoustrojów oraz zapewnia bezpieczeństwo ludzkiemu organizmowi. Proces ten jest niezwykle ważny w kilku przypadkach, gdy:

• pacjent przygotowywany jest do zabiegu - lekarz ma obowiązek dokładnie oczyścić skórę w miejscu, w który przeprowadzane będzie np. nacięcie, czy też ukłucie, 
• miało się kontakt z nawierzchnią, na której mogły znajdować się drobnoustroje,
• doszło do kontaktu z krwią, czy też różnego typu wydzielinami, 
• zakończono sprzątanie, 
• jest się przed lub po spotkaniu z pacjentem.

Ponadto, dla zwiększenia bezpieczeństwa, dezynfekcję rąk powinno się również przeprowadzać przed założeniem rękawiczek ochronnych lub też ich zmianą. 

Rany

Środki do dezynfekcji ran stanowią podstawowe wyposażenie domowej apteczki. Dzięki nim przez naruszoną warstwę skóry nie przedostaną się drobnoustroje oraz można uniknąć infekcji.

Małe powierzchnie

Do przeprowadzenia szybkiej dezynfekcji można użyć zarówno alkoholowych, jak i bezalkoholowych środków. Te pierwsze są stosunkowo tanie, proste i szybkie podczas stosowania - zwłaszcza spraye oraz nasączone chusteczki do przecierania. Środki alkoholowe mają jednak krótki czas działania i mogą uszkodzić delikatne nawierzchnie. Wariant bezalkoholowy jest droższy, jednak jego działanie jest dłuższe oraz ma się pewność, że nie uszkodzi delikatnych nawierzchni. 

Duże powierzchnie

Chcąc przeprowadzić dokładną dezynfekcję dużych powierzchni, trzeba wybrać między dwoma typami środków:

• preparatami chlorowymi, 
• preparatami bezchlorowymi.

Narzędzia chirurgiczne

Przed dokładną dezynfekcją narzędzi należy je w pierwszej kolejności dokładnie oczyścić. Następnie, kierując się typem narzędzi, poddać je dezynfekcji maszynowej lub ręcznej, przy jednoczesnym zastosowaniu odpowiednich preparatów. 

Dokładna dezynfekcja zapewnia bezpieczeństwo i zapobiega przenoszeniu drobnoustrojów. Obecnie producenci oferują różnego typu środki, cechujące się innymi właściwościami oraz przeznaczeniem - dlatego tak ważne jest, by zapoznawać się z etykietami. Dezynfekcja, oprócz wymienionych wyżej podpunktów, przeprowadzana może być również między innymi na odzieży, dziecięcych zabawkach, a nawet wodzie. 

Co to jest sterylizacja?

Dezynfekcja i sterylizacja różnią się między sobą. W przypadku drugiego procesu, w wyniku wyniszczenia wszystkich mikroorganizmów, w tym wegetatywnych oraz przetrwalników, doprowadza się do wyjałowienia danej nawierzchni. 

Metody sterylizacji 

Wiedząc już, co to jest dezynfekcja, należy następnie odpowiedzieć na pytanie: co to jest sterylizacja? Proces ten obejmuje 3 podstawowe metody, a konkretnie:

• mechaniczne,
• fizyczne,
• chemiczne.

W zależności od typu nawierzchni, na której ma być przeprowadzona sterylizacja,  można wybierać między:

Sterylizacją termiczną

Odpowiadając na pytanie co to jest sterylizacja należy zacząć od metody termicznej. Podczas niej wykorzystuje się między innymi: parę wodną pod odpowiednim ciśnieniem (metoda ta używana jest przez autoklawy), wyżarzanie, spalanie (głównie materiału zakaźnego) oraz UHT (błyskawiczne podgrzewanie oraz ochładzanie). 

Sterylizacją gazami

Do sterylizacji gazowej używa się najczęściej ozonu, formaldehydów, czy też tlenku etylenowego. Metoda to jest szybka i skuteczna w przypadku sterylizacji przemysłowej jednorazowego sprzętu, czy też narzędzi. 

Sterylizacją promieniowaniem

W tym przypadku sterylizacja odbywa się przy udziale promieniowania jonizującego lub też UV.

Sterylizacją przez sączenie membranowe

Metoda ta ma na celu “wyłapać” wszelkie drobnoustroje z roztworów lub też gaz. Aby ją przeprowadzić niezbędna jest odpowiednia membrana, której pory muszą być mniejsze niż  0,2 μm.

W przypadku, kiedy wymienione metody nie są dostępne, przeprowadzana jest również sterylizacja za pomocą roztworów środków chemicznych, gdzie używa się aldehydu glutarowego lub kwasu nadoctowego. 

Dezynfekcja a sterylizacja 

Różnice między dezynfekcją i sterylizacją są zatem bardzo istotne, dlatego też nie należy mylić tych pojęć. Sterylizacja, w przeciwieństwie do dezynfekcji, wyjaławia powierzchnię, nie pozostawiając na niej żadnych drobnoustrojów (wegetatywnych, zarodków, jak i przetrwalników). 

Odpowiednie dbanie o narzędzia, czy też czystość powierzchni, nie należy jedynie do obowiązków placówek medycznych, laboratoriów, czy też placówek weterynaryjnych. Odpowiednia dezynfekcja i sterylizacja powinny być również przeprowadzana w gabinecie kosmetycznym, klinikach medycyny estetycznej, czy też w podobnych punktach, świadczących usługi. 

Mylne sformułowania 

Wiedząc już co to jest dezynfekcja i sterylizacja nie należy mylić tych procesów z podobnie brzmiącymi nazwami, takimi jak:

• deratyzacja - ma ona na celu pozbycie się gryzoni,
• dezynsekcja - usuwanie szkodliwych owadów. 

Różnice między dezynfekcją a sterylizacją są znaczące. Niezależnie jednak od wybranych metod zawsze należy stawiać na sprawdzone preparaty, których skuteczność jest poświadczona przez godnych zaufania producentów. Jako hurtownia medyczna Mercant zachęcamy do zapoznania się z naszym asortymentem, gdzie nie zabrakło dużego wyboru środków do dezynfekcji.