Lekkie ugryzienie przez psa – co robić i czym grozi?

Głównym zagrożeniem związanym z lekkim ugryzieniem przez psa jest ryzyko zakażenia wścieklizną – bardzo poważną chorobą przenoszoną przez niektóre zwierzęta. Nie jest to jednak jedyne niebezpieczeństwo, z jakim możesz mieć do czynienia w tej sytuacji. Zobacz więc, jak postępować w przypadku powierzchownego ugryzienia przez psa.

Ugryzienie przez psa – jak zareagować?

W przypadku lekkiego ugryzienia przez psa ważne jest jak najszybsze podjęcie kilku kroków, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa i uniknięcie ewentualnych powikłań. Oto wskazówki, do których należy się zastosować po ugryzieniu przez psa.

1. Zadbaj o swoje bezpieczeństwo – odsuń się jak najdalej od psa i upewnij się, że jesteś bezpieczny, tak aby uniknąć kolejnych ugryzień. Spróbuj zdobyć bandaże, gazę lub chustę, żeby opatrzyć i zabezpieczyć miejsce ugryzienia.
2. Zatrzymaj krwawienie – jeśli krwawisz, delikatnie oczyść ranę wodą z mydłem. Następnie nałóż opatrunek lub gazę, aby zatrzymać krwawienie. Jeśli krew przenika przez opatrunek, nie zdejmuj go, lecz dodaj kolejne warstwy.
3. Zapobiegnij infekcji – po zatrzymaniu krwawienia oczyść ranę środkiem antyseptycznym do dezynfekcji skóry. Następnie nałóż antybiotyk w postaci maści na ranę, aby zminimalizować ryzyko infekcji.
4. Ochłodź miejsce urazu – jeśli to możliwe, przyłóż zimny kompres do miejsca ugryzienia. Pomoże to zredukować obrzęk i ból. Nie przykładaj jednak lodu bezpośrednio do skóry – może to spowodować pogłębienie urazu.
5. Poinformuj właściciela psa – jeśli znasz właściciela psa, powiadom go o zdarzeniu. Poproś o informacje na temat stanu zdrowia psa, szczepień i innych aspektów, które mogą być istotne. Jeżeli nie znasz właściciela, przypomnij sobie i zapisz gdzieś informacje na temat psa, takie jak jego rasa, kolor sierści czy znaki szczególne, aby w razie konieczności pomóc w identyfikacji.
6. Skonsultuj się z lekarzem – nawet jeśli rana po ugryzieniu psa wydaje się niewielka, zawsze warto się skonsultować z lekarzem. Może on ocenić stopień obrażeń, zastosować ewentualne zastrzyki przeciwtężcowe, jeśli uzna to za konieczne, i dać wskazówki dotyczące dalszego postępowania.

W przypadku poważniejszych obrażeń lub jeśli ugryzienie przez psa było bardziej dotkliwe, natychmiast zasięgnij pomocy medycznej. Jeśli istnieje ryzyko zakażenia, lekarz zaleci Ci antybiotyki. Sprawdź też, czy Twoje szczepienia przeciwtężcowe są aktualne.

Lekkie ugryzienie przez psa – bez krwawienia

Nawet jeśli po ugryzieniu przez psa nie powstała krwawiąca rana, należy zastosować odpowiednie środki zapobiegawcze. Pamiętaj, że brak zauważalnego uszkodzenia skóry nie oznacza, że nie mogły powstać mikrorany, niewidoczne gołym okiem. Zawsze powinno się więc zminimalizować ryzyko rozwoju infekcji. Oto najważniejsze kroki, jakie trzeba wykonać.

1. Oczyść miejsce po ugryzieniu psa – jeśli to możliwe, zatrzymaj się i umyj ugryzienie wodą i łagodnym mydłem. Staraj się delikatnie oczyścić cały obszar skóry, aby usunąć wszelkie bakterie i zanieczyszczenia.
2. Zdezynfekuj ranę – oczyść miejsce urazu środkiem antyseptycznym. Możesz użyć specjalnego płynu antyseptycznego lub roztworu zawierającego chlorheksydynę.
3. Nałóż antybiotyk w postaci maści – po zdezynfekowaniu rany nałóż maść antybiotyczną w celu zmniejszenia ryzyka infekcji. Jeśli nie masz pod ręką takiej maści, możesz zastosować maść opatrunkową z substancją przyspieszającą gojenie.
4. Obserwuj objawy – przez kilka dni bacznie obserwuj ranę pod kątem ewentualnych objawów infekcji, takich jak zaczerwienienie, obrzęk, bolesność czy wydzielina. Jeśli pojawią się takie objawy, skonsultuj się z lekarzem.

Ponadto niezależnie od tego, jak rozległa czy głęboka jest rana, zawsze warto się skontaktować z właścicielem psa, aby zapytać o status szczepień zwierzęcia oraz udzielić mu informacji na temat zdarzenia. Pamiętaj też, że nawet powierzchowne ugryzienie przez psa, z raną, z której nie sączy się krew, stanowi ryzyko dla zdrowia, dlatego nie warto lekceważyć takiego zdarzenia.

Ryzyko zakażenia wścieklizną

Wścieklizna to śmiertelna choroba wirusowa atakująca centralny układ nerwowy. Jej przyczyną jest wirus wścieklizny (Lyssavirus), zazwyczaj przenoszony poprzez ugryzienie przez zakażone zwierzę. Wirus ten może występować u wszystkich ssaków – w tym psów, kotów, lisów, szopów, a także ludzi. Choroba charakteryzuje się bardzo zróżnicowanym okresem inkubacji, co oznacza, że od zakażenia wirusem wścieklizny do wystąpienia symptomów może upłynąć od kilku dni do nawet kilku miesięcy. Objawy wścieklizny u ludzi pojawiają się stopniowo, w dwóch fazach. Są to:

1. faza prodromalna – po zakażeniu, czyli na przykład po ugryzieniu psa, objawy wścieklizny mogą być zbliżone do tych wywoływanych przez grypę: gorączka, bóle głowy i mięśni;
2. faza neurologiczna – po zakończeniu fazy prodromalnej pojawiają się objawy neurologiczne, takie jak pobudzenie, drażliwość, halucynacje, trudności z połykaniem, drgawki, paraliż czy utrata przytomności.

Wirus wścieklizny rozprzestrzenia się w systemie nerwowym i dostaje się do śliny, co sprawia, że zakażone zwierzę (lub osoba) jest zdolne do dalszego przenoszenia go poprzez ukąszenia. W przypadku zakażenia wścieklizną skuteczna profilaktyka musi być podjęta natychmiast, dlatego leczenie po ugryzieniu przez psa jest tak ważne i powinno być podjęte tak szybko, jak to możliwe.

Zastrzyki przeciw wściekliźnie po ugryzieniu psa – czy zawsze są konieczne?

Zastrzyki przeciw wściekliźnie po ugryzieniu psa otrzymuje się w przypadku, gdy występuje ryzyko zakażenia wścieklizną. Jest to bowiem niezwykle groźna, śmiertelna choroba, a po wystąpieniu objawów jej przebieg jest nieodwracalny. W związku z tym po zdarzeniu grożącym zakażeniem, czyli na przykład w przypadku rany po ugryzieniu psa, należy podjąć natychmiastowe środki zapobiegawcze.

Lekkie ugryzienie przez psa szczepionego jest zdecydowanie mniej ryzykowne niż w przypadku dzikiego lub nieszczepionego zwierzęcia. Nie można jednak bagatelizować takiego urazu, nawet jeśli dobrze znasz psa i zakładasz (lub masz pewność), że ma on aktualne szczepienia. Decyzja lekarza o ewentualnym podaniu szczepionki przeciw wściekliźnie po ugryzieniu psa zależy od kilku czynników, takich jak:

• ryzyko występowania wścieklizny u psa – jeśli dane o szczepieniu psa, który Cię ugryzł, nie są dostępne, nie można wykluczyć ryzyka zakażenia. Jeżeli natomiast znasz właściciela psa i masz pewność, że zwierzę było regularnie szczepione przeciw wściekliźnie, ryzyko zakażenia jest dużo niższe;
• czas, który upłynął od momentu ugryzienia – im szybciej po ugryzieniu psa zostaną podane zastrzyki przeciw wściekliźnie, tym większa będzie skuteczność profilaktyki;
• miejsce ugryzienia – jeśli rana po ugryzieniu psa znajduje się w okolicach głowy, szyi lub twarzy, ryzyko zakażenia jest wyższe;
• występowanie objawów choroby – szczepienie jest skuteczne, jednak musi być podane jeszcze przed wystąpieniem objawów.

Jeżeli występuje jakiekolwiek ryzyko zakażenia wścieklizną, lekarz zaleca zazwyczaj podanie zastrzyków przeciw wściekliźnie po ugryzieniu psa. Profilaktyka w tej postaci obejmuje zarówno immunoglobulinę antywściekliźnianą (IG), jak i szczepionkę przeciw wściekliźnie. Jest to skuteczne rozwiązanie, jednak wymaga zastosowania w jak najkrótszym czasie od ugryzienia. W przypadku ugryzienia przez zwierzę – zwłaszcza dzikie lub nieznanego pochodzenia – natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub oddziałem ratunkowym.