Apteczka pierwszej pomocy – wyposażenie

2023-11-06
Zawartość apteczki pierwszej pomocy jest niezwykle ważna. Środki opatrunkowe czy leki mogą przydać się w wielu nagłych sytuacjach. Co powinno się znaleźć w takim zestawie? Jakich elementów nie może zabraknąć w apteczce domowej, samochodowej czy w miejscu pracy?

Zawartość apteczki pierwszej pomocy jest niezwykle ważna. Środki opatrunkowe czy leki mogą przydać się w wielu nagłych sytuacjach. Co powinno się znaleźć w takim zestawie? Jakich elementów nie może zabraknąć w apteczce domowej, samochodowej czy w miejscu pracy?

Podstawowe wyposażenie apteczki domowej

Wyposażenie apteczki domowej powinno być dostosowane do codziennych potrzeb domowników oraz uwzględniać ewentualne problemy zdrowotne, jakie mogą się pojawić.

W Polsce nie ma przepisów prawa, które określałyby wyposażenie apteczki pierwszej pomocy. Warto więc sugerować się normą DIN (skrót od Deutsches Institut für Normung, czyli Niemiecki Instytut Nowelizacyjny), na której wzoruje się wiele krajów Unii Europejskiej.

Posługiwanie się normami DIN jest w naszym kraju dobrowolne, czyli nie ma prawnego obowiązku ich stosowania. Jest to jednak bardzo pomocne w trakcie kompletowania wyposażenia apteczki pierwszej pomocy.

Przede wszystkim warto zadbać o to, aby w domu znalazło się konkretne miejsce na środki opatrunkowe, odkażające czy leki. Niekoniecznie trzeba zaopatrywać się w specjalną skrzynkę czy szafkę oznaczoną jako apteczka. Każdy domownik powinien jednak wiedzieć, gdzie ma szukać potrzebnych akcesoriów oraz mieć do nich łatwy dostęp. W razie skaleczenia czy oparzenia nie ma czasu na „przetrząsanie” szafek i szuflad. Narzędzia i preparaty do użytku w sytuacjach awaryjnych muszą zatem znajdować się w zasięgu ręki. Co powinno być w apteczce?

 Oto lista podstawowego wyposażenia apteczki domowej.

  • Plastry i opatrunki: do zabezpieczania ran, skaleczeń, otarć czy odparzeń. Warto mieć różne rodzaje opatrunków (bandaż zwykły, bandaż elastyczny, gaza opatrunkowa, kompresy jałowe, plastry na rany.
  • Rękawiczki jednorazowe: do ochrony przed zakażeniem podczas udzielania pierwszej pomocy.
  • Przylepce medyczne: służące do utrzymania opatrunków na miejscu.
  • Alkohol izopropylowy lub płyn antyseptyczny: do dezynfekcji rąk przed udzieleniem pierwszej pomocy.
  • Środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe: na przykład paracetamol czy ibuprofen.
  • Leki przeciwhistaminowe: przydatne w przypadku reakcji alergicznych.
  • Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne w postaci maści lub żeli: do stosowania miejscowego na bóle mięśni, stawów czy kontuzje.
  • Termometr: do pomiaru temperatury ciała.
  • Nożyczki i pęseta: do odcięcia opatrunków, zdejmowania drażliwych ciał obcych.
  • Środki odstraszające owady: na przykład kremy czy spraye przeciwko komarom.
  • Zimny kompres: w przypadku opuchlizny lub zwichnięć.
  • Instrukcja pierwszej pomocy i lista kontaktów alarmowych: zawierająca podstawowe informacje na temat postępowania w różnych sytuacjach awaryjnych.

Pamiętaj, żeby regularnie sprawdzać daty ważności leków i innych środków w apteczce oraz uzupełniać brakujące produkty. Nie trzeba także ograniczać się wyłącznie do powyższej listy. Jeśli Twoja rodzina ma specjalne potrzeby – na przykład ktoś jest uczulony na jad owadów – środki ratunkowe również warto umieścić w wyznaczonym miejscu.

Wyposażenie apteczki domowej powinno być przechowywana w miejscu dostępnym dla wszystkich domowników, ale jednocześnie poza zasięgiem dzieci.

Wyposażenie apteczki pierwszej pomocy w miejscu pracy

Zawartość apteczki powinna być zgodna z niemiecką normą DIN 13157 oraz z zaleceniami inspektora BHP, jeśli taka osoba występuje w zakładzie pracy. W tym przypadku również nie ma ścisłych zaleceń dotyczących wyposażenia apteczki pierwszej pomocy. Warto jednak zadbać o to, by znalazły się w niej elementy, które rzeczywiście przydadzą się w razie wypadku czy choroby.

Każde miejsce pracy ma swoją specyfikę, do której musi być dopasowany skład apteczki pierwszej pomocy. Inne wyposażenie sprawdzi się w niewielkim biurze, a inne w fabryce, w której istnieje ryzyko poparzenia czy upadku z wysokości. Przyjmuje się jednak pewne minimum, którego nigdy nie może zabraknąć.

Co powinno być w apteczce w zakładzie pracy? To przede wszystkim:

  • rękawiczki jednorazowe,
  • bandaże,
  • kompresy,
  • nożyczki,
  • instrukcja udzielania pierwszej pomocy,
  • koc ratunkowy,
  • opatrunek w opakowaniu G, M i K,
  • przylepce i plastry,
  • ustnik do sztucznego oddychania.

Apteczka w miejscu pracy powinna być odpowiednio wyposażona, aby umożliwić udzielenie pierwszej pomocy w nagłych wypadkach lub sytuacjach medycznych. Należy także ustanowić osobę, która będzie odpowiedzialna za kontrolowanie wyposażenia apteczki. Jej zadaniem będzie na przykład zgłaszanie zapotrzebowania na dane elementy, jeśli zostaną zużyte. Oddelegowany pracownik będzie również sprawdzał, czy skład apteczki pierwszej pomocy się nie przeterminował.

Apteczka powinna być umieszczona w łatwo dostępnym miejscu, znanym wszystkim pracownikom, ale jednocześnie zabezpieczonym przed niepowołanym dostępem.

Wyposażenie apteczki samochodowej

Nie masz pewności, co powinna zawierać apteczka samochodowa? Pewien czas temu istniały przepisy, które dokładnie regulowały, jakie jest obowiązkowe wyposażenie apteczki samochodowej. Obecnie kierowcy mają dowolność w jego kompletowaniu – co więcej, nie muszą wcale mieć apteczki, jeśli nie widzą takiej potrzeby.

Zdecydowanie nie należy lekceważyć konieczności wożenia jej w samochodzie. Niektórzy podnoszą argument, że bandaż, plaster czy środki odkażające i tak nie przydadzą się w razie wypadku. Warto jednak mieć świadomość, że wyposażenie apteczki samochodowej nie ma na celu ratowania zdrowia i życia w razie poważnej kolizji.

Stanowi ono natomiast bardzo cenne wsparcie w codziennych sytuacjach, takich jak oparzenia, stłuczenia czy skaleczenia – na przykład podczas samodzielnej naprawy auta na drodze. Koc termiczny będzie bardzo przydatny, jeśli zimą auto nagle odmówi posłuszeństwa w trasie i trzeba będzie czekać na przyjazd pomocy drogowej.

Co powinna zawierać apteczka samochodowa, żeby rzeczywiście była przydatna? Nie powinno w niej zabraknąć następujących elementów:

  • instrukcja udzielania pierwszej pomocy z numerami alarmowymi,
  •  kompresy sterylne,
  •  nożyczki,
  •  rękawice lateksowe,
  •  koc ratunkowy (termiczny),
  •  opaski elastyczne (różne rodzaje),
  • opatrunki indywidualne,
  • plastry (różne rodzaje).

Apteczka powinna być przechowywana w miejscu łatwo dostępnym, a kierowca i inne osoby korzystające z pojazdu powinny znać jej lokalizację i zawartość. Pamiętaj, aby przewozić apteczkę samochodową w taki sposób, aby nie trzeba było opróżniać całego bagażnika, by się do niej dostać

Choć przepisy nie nakładają na kierowców obowiązku wożenia ze sobą środków pierwszej pomocy, to warto to robić dla własnego bezpieczeństwa.

Instrukcja obsługi apteczki pierwszej pomocy

W każdej apteczce, poza zawartością służącą do udzielenia pierwszej pomocy, powinna się znaleźć instrukcja obsługi apteczki. Nie należy tego lekceważyć, ponieważ w sytuacjach awaryjnych nie ma czasu na zastanawianie się nad przeznaczeniem danego środka czy narzędzia.

Instrukcja obsługi to dokument, w którym znajdują się uwagi ogólne dotyczące usytuowania oraz wymaganego wyposażenia apteczki wraz z opisem czynności związanych z jego obsługą.

Można w niej także znaleźć opis zasad postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenia dla życia lub zdrowia. Przydatne są również numery alarmowe, pod które należy zadzwonić w nagłych przypadkach.